Kristof Meers

VLAK-RUIMTE-TIJD

DE ONDERVERDELING VAN EEN LEGE RUIMTE.

Classificiëren is een kunstmatige ordening van de realiteit. Het is ontstaan uit de dwangmatige gedachte de ons omringende werkelijkheid te beheersen. Een classificatiesysteem helpt de angst voor het chaotische, het ongeordende en daarmee ook het onvoorspelbare, het creatieve te bezweren. Met zo’n systeem wordt de realiteit rondom ons verengd tot een in een groep ingedeeld object, verschijnsel of proces. Er is geen mogelijkheid tot rebellie. Geen enkel object, verschijnsel of proces kan ontsnappen aan de tirannie van het classificatiesysteem. Zelfs indien er zich een nieuw verschijnsel, etc. voordoet, wordt het onherroepelijk tot de orde geroepen en ingedeeld bij een welbepaalde nieuwgeboren groep. Zodra iets ís, is het ingedeeld. Misschien is het Niets ondergebracht bij het Onbepaald Iets. Kortom, het is een systeem dat er voor zorgt dat de mens zijn omgeving ordentelijk kan houden en zo het overzicht behoudt. Dit overzicht moet hem/haar in staat stellen zijn wereld te begrijpen. Dit komt uiteindelijk neer op macht. Want wie zelfbewust in het leven staat en alles rondom overzichtelijk in klassen, groepen, vakjes, hokjes onderverdeelt; heeft macht. En toch. Aangezien een classificatie een artificiële constructie is, kan niet gezegd worden dat deze goed of fout is. Hooguit kan worden gesteld dat een bepaalde classificatie in meer of mindere mate geschikt is naargelang het doel waarvoor deze gemaakt is. Daarom splits ik een bestaande lege ruimte op in een zelf verzonnen classificatie; VLAK-RUIMTE-TIJD. Door het classificeren van objecten in een lege ruimte wil ik het omgekeerde effect bereiken, maar met dezelfde middelen.
Een lege ruimte wordt ervaren als een geordende en gestructureerde ruimte. Alles is naar onze normen herkenbaar op zijn/haar plaats; de deur, de ramen, de ingebouwde kast, de lichtknop, de radiatoren, de vloer, … Niemand zal verontrust zijn bij het binnenstappen van zulke ruimte. Hij/zij herkent de ruimte onmiddellijk als leeg en niet als een chaotische ruimte.
Omdat ik deze lege ruimte indeel in drie groepen: VLAK-RUIMTE-TIJD, wordt de geordende en gestructureerde ruimte door elkaar geschud. Ik trek de lege ruimte als het ware uit elkaar door de (losse) delen in een bepaalde groep te plaatsen. De toeschouwer wordt geconfronteerd met een vertrouwde manier van classificeren; maar deze classificatie zorgt ervoor dat orde in chaos verandert. Het is deze chaos, deze kijk op een lege ruimte die mij aanzet om op een creatieve manier naar de werkelijkheid rondom mij te kijken, en niet op een geconformeerde, door gezag geordende werkelijkheid.
Als voorbeeld vertrek ik van mijn atelier dat een voormalig klaslokaal is. Ik heb de ruimte geanalyseerd zoals ze was voor ik haar als atelier in gebruik nam. Het is aan de hand van een inventaris van de aanwezige objecten dat ik overga tot het classificeren van de ruimte in drie groepen; VLAK-RUIMTE-TIJD.
De drie groepen uitgelegd aan de hand van een voorbeeld: de deur in de ruimte.
VLAK: De gesloten deur is een vlak in de muur.
RUIMTE: De open deur in een ruimte neemt zelf ruimte in beslag.
TIJD: De deur die open en dicht gedaan wordt.
Alle objecten, processen en verschijnselen worden met een digitale videocamera gefilmd. Omdat deze classificatie een horizontale hiërarchie is, presenteer ik de drie groepen naast elkaar op monitoren in de desbetreffende ruimte.

Vlak-Ruimte-Tijd (horizontale hierarchie)

Vlak
• Deur
• Raam
• Muur
• Vloer
• Plafond
• Kastdeur
• Lichtknop
• Schoolbord
• Prikbord
• Muurplinten
• Legplanken in kast

Ruimte
• Inspringende hoek
• Uitspringende hoek
• Radiator
• Radiatorbuizen
• Lampen
• Stopcontact
• Kast
• Deur
• Raam

Tijd
• Raam
• Deur
• Deurklink
• Kastdeur
• Lichtknop
• Schoolbord
• Thermostaat radiator
• Zich voortbewegende schaduw
• Aanspringend licht

Kristof Meers, januari 2006

info